Το δενδρολίβανο (Rosmarinus officinalis) είναι αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό φυτό της οικογένειας των Χειλανθών. Πρόκειται για αειθαλή θάμνο, πολύκλαδο και πυκνόφυλλο, με ύψος του κυμαίνεται από 80 έως 130 εκατοστά. Τα φύλλα του είναι μικρά και δερματώδη, ενώ τα άνθη βρίσκονται κατά ομάδες στις μασχάλες των φύλλων και έχουν χρώμα κυανό-ιώδες. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες και χημειότυποι [1,2,3]. Η περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο είναι 1,5-3%. Το αιθέριο έλαιο περιέχει κυρίως 1,8-κινεόλη (20-50%), α-πινένιο (15-25%), καμφορά (10-25%) και α-τερπινεόλη (12-24%) και σε μικρότερες ποσότητες βορνεόλη, καμφένιο, λεμονένιο, καρυοφυλλένιο και μυρκένιο [4].
Θεωρείται τονωτικό, χωνευτικό, ευστόμαχο, σπασμολυτικό, χολαγωγό, αντιρευματικό κλπ. Η δόση για την παρασκευή εγχύματος είναι 2-4 γραμμάρια αποξηραμένο βότανο για κάθε κούπα. Στην Ισπανία και την Πολωνία το έγχυμα χρησιμοποιείται για τη βελτίωση της χώνευσης και την αντιμετώπιση προβλημάτων δυσπεψίας. Επίσης, αφέψημα δενδρολίβανου προστίθεται στο ζεστό μπάνιο και βοηθάει στην αντιμετώπιση ρευματισμών, μυαλγιών και προβλημάτων του περιφερειακού κυκλοφορικού συστήματος. Τέλος, στη Γερμανία χρησιμοποιείται εκχύλισμα από δενδρολίβανο για την υποστήριξη της λειτουργίας της καρδιάς και του κυκλοφορικοί συστήματος. Σε εξωτερική χρήση σε πληγές λειτουργεί ως αντισηπτικό και επουλωτικό [1,3,4,5].
Τα τελευταία χρόνια ένας μεγάλος αριθμός από μελέτες έχουν καταδείξει τις πολλαπλές φαρμακολογικές ιδιότητες που έχει το δενδρολίβανο και οι οποίες αποδίδονται στα ιδιαίτερα συστατικά του. Η αντιοξειδωτική δράση του δενδρολίβανου είναι πολύ υψηλή και οφείλεται στα φαινολικά διτερπένια που περιέχει, κυρίως δε στις ουσίες καρνοσόλη, καρνοσικό οξύ και ροσμαρινικό οξύ [4]. Σε πρόσφατη έρευνα, οι τρεις αυτές ουσίες μαζί με τα μπετουλινικό και ουρσολικό οξύ βρέθηκε ότι καταστρέφουν τα καρκινικά κύτταρα, προστατεύοντας τα υγιή [6]. Στις ουσίες καρνοσόλη, μπετουλινικό οξύ και ουρσολικό οξύ αποδίδεται η αντιφλεγμονώδης δράση του [7]. Σε άλλη έρευνα το αλκοολικό εκχύλισμα δενδρολίβανου βρέθηκε να έχει προστατευτική δράση ενάντια στο έλκος του στομάχου που οφείλεται στην κατανάλωση αλκοόλ, δράση που αποδίδεται στο καρνοσικό και ροσμαρινικό οξύ [8]. Σε γενικές γραμμές, το δενδρολίβανο έχει και άλλες ιδιότητες εκτός από τις προαναφερθείσες, όπως ηπατοπροστατευτική [9], αντιβακτηριακή [10], αντιοθρομβωτική [11], διουριτική [12], αντιδιαβητική [13], αντικαταθλιπτική [14], ενώ ανεβάζει την πίεση σε υποτασικούς ανθρώπους [15].